Περιβαλλοντική Χρηματοοικονομική και Αποδόσεις στο Τομέα της Πράσινης Ενέργειας και της Εξοικονόμησης της Ενέργειας
Εισαγωγή
Το επιμορφωτικό Πρόγραμμα «Περιβαλλοντική Χρηματοοικονομική και Αποδόσεις στο Τομέα της Πράσινης Ενέργειας και της Εξοικονόμησης της Ενέργειας» διαρθρώνεται σε τέσσερις αυτοτελείς διδακτικές/ θεματικές ενότητες, διάρκειας τριών μηνών εκάστη. Το Πρόγραμμα συνολικά, αντανακλά την ανάγκη για εξειδικευμένη κατάρτιση στον ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο της περιβαλλοντικής οικονομίας και αειφόρου ενέργειας. Οι τέσσερις κεντρικές ενότητες από τις οποίες αποτελείται, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας μέχρι τη χρηματοδότηση επενδύσεων στον τομέα της ενέργειας, δίνοντας έμφαση στην εφαρμογή περιβαλλοντικών πολιτικών και στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ενισχύοντας την κατανόηση των νέων τεχνολογιών και των σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων. Μέσω πρακτικών προσεγγίσεων και εμπειρικών μαθημάτων, οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν τις γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται για να προωθήσουν την αειφορία και την καινοτομία στον τομέα της ενέργειας.
Επιμέρους Διδακτικές Ενότητες
Το μάθημα Απελευθέρωση Αγοράς Ενέργειας αποτελεί μια εισαγωγή στις απελευθερωμένες αγορές ενέργειας και κυρίως στην ηλεκτρική. Παρουσιάζονται οι διάφοροι μηχανισμοί και συμμετέχοντες σε μια ενεργειακή αγορά ώστε να γίνει κατανοητή η λειτουργία της μέσα και από τη χρήση βασικών γνώσεων μικροοικονομίας. Περιγράφεται η διεθνής εμπειρία και αναλύεται η διαδικασία απελευθέρωσης της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Επειδή η απελευθέρωση κάθε αγοράς δεν μπορεί να γίνεται βεβιασμένα, εξετάζονται τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από μια λάθος ή ημιτελή απελευθέρωση. Αναλύονται επίσης τα εργαλεία και τα παράγωγα προϊόντα που δημιουργήθηκαν για την προστασία της αγοράς και των επενδυτών από τη μεταβλητότητα των τιμών. Επιπλέον παρουσιάζεται το πώς οι αγορές ενέργειας συνδέονται μεταξύ τους με τελικό στόχο την ενοποίηση. Τέλος, αναλύεται το επόμενο βήμα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που είναι τα έξυπνα δίκτυα.
Το μάθημα Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας πραγματεύεται τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στόχο έχει την ανάλυση των τεχνοοικονομικών χαρακτηριστικών και των δυνατοτήτων τους. Παρουσιάζονται συνοπτικά τα βασικά στοιχεία που διέπουν την παραγωγή ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων και των συμβατικών μεθόδων παραγωγής, καθώς και η προωθούμενη ενεργειακή πολιτική που στοχεύει, ξεκάθαρα, στην προώθηση των νέων τεχνολογιών. Περιγράφεται συνοπτικά το θεσμικό πλαίσιο και η αδειοδοτική διαδικασία που σχετίζεται με τη εγκατάσταση και τη λειτουργία μονάδων παραγωγής ΑΠΕ. Αναλύονται όλες οι τεχνολογίες που έχουν ευρεία εμπορική εφαρμογή ως προς τη μέθοδο λειτουργίας, τον τεχνικό εξοπλισμό, την παραγωγική δυνατότητα ενώ ταυτόχρονα αξιολογούνται ως επενδύσεις στα πλαίσια της απελευθερωμένης αγοράς της Ελλάδας και της Ευρώπης. Επιπρόσθετα παρουσιάζονται οι νέες τεχνολογίες που θα απασχολήσουν την αγορά των ΑΠΕ στο μέλλον, όπως η κυματική ενέργεια, η ενισχυμένη γεωθερμία και η κυτταρινική αιθανόλη. Τέλος, παρουσιάζονται εργαλεία λογισμικού του NREL, χρήσιμα για την ανάλυση του κόστους και την αξιολόγηση επενδύσεων στις ΑΠΕ.
Το μάθημα Βασικές Αρχές Περιβαλλοντικής Πολιτικής, Εξοικονόμησης και Διαχείρισης Ενέργειας αναλύει τους βασικούς άξονες της περιβαλλοντικής πολιτικής, της διαχείρισης και της εξοικονόμησης ενέργειας. Περιλαμβάνονται οι βασικοί κανόνες, απαιτήσεις και στόχοι για μια επιτυχημένη περιβαλλοντική πολιτική καθώς και τα εργαλεία που διατίθενται για την εφαρμογή της. Ειδική αναφορά γίνεται στην ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική, το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων και τους στόχους που έχουν τεθεί στην Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια, όσον αφορά το περιβάλλον και την εξοικονόμηση ενέργειας. Παρουσιάζεται η διαδικασία σχεδιασμού προγραμμάτων διαχείρισης ενέργειας και αναλύονται τα εργαλεία εξοικονόμησης ενέργειας και βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, μέσω βελτιστοποίησης του κόστους, τεχνικών και οικονομικών μελετών. Περιγράφονται επίσης οι διαδικασίες που ακολουθούνται κατά τις ενεργειακές επιθεωρήσεις, τους ενεργειακούς ελέγχους καθώς και τις πιστοποιήσεις ISO 14001 και ISO 50001.
Το μάθημα Χρηματοδότηση Επενδύσεων στο Τομέα της Ενέργειας – Συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα και Σύγχρονα Χρηματοδοτικά Εργαλεία ασχολείται, πρακτικά, με τη χρηματοδότηση επιτυχημένων επενδυτικών σχεδίων, στους τομείς της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας, μέσα από κλασικά και καινοτόμα χρηματοδοτικά μοντέλα. Ταυτόχρονα εστιάζει στις δυνατότητες άντλησης κεφαλαίων μέσω κοινοτικών κονδυλίων και επιδότησης των επενδύσεων μέσω συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων. Μεταξύ άλλων, παρουσιάζονται χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ο Αναπτυξιακός Νόμος και το ΕΣΠΑ, αλλά και ευκαιρίες χρηματοδότησης μέσα από δράσεις Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, όπως τα HORIZON, COSME, EEPR, IEE. Αναλύονται επίσης χρηματοδοτικοί μηχανισμοί στην Ε.Ε. (Business Angels, CREA, Joint European Venture κ.α.) και παρουσιάζονται καινοτόμα μοντέλα χρηματοδότησης όπως το ESCO, η Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης, οι YieldCos, τα προγράμματα PACE, τα προγράμματα PAYS και το Crowdfunding μέσα από παραδείγματα από την παγκόσμια αγορά. Καθώς η εξεύρεση χρηματοδότησης προϋποθέτει το Επιχειρηματικό Σχέδιο παρουσιάζεται περιεκτικά η ανάπτυξη Επιχειρηματικών Σχεδίων ενεργειακών έργων όπως επίσης και η αξιολόγηση αυτών. Μέσα από εξειδικευμένα εργαλεία του NREL και του ENERGY STAR γίνεται η ανάλυση και η αξιολόγηση επενδύσεων στους τομείς της παραγωγής και της εξοικονόμησης ενέργειας ώστε να καθίσταται εφικτή η ανάπτυξη ενός ορθού και πλήρους επιχειρηματικού σχεδίου ή η εκπόνηση μιας σχετικής μελέτης.
Εκπαιδευτικό υλικό